සිරිවර්ධන බුදුදහමින් නිවන් ගිය සීයාගේ බීම කඩේ.

                                     
                              අපි ඉස්කෝලේ ඇරිලා බස් එක එනකන් හිටපු හංදියේ ලොකුම කොල්ලෝ ටික තමා අපි. බස් අජිත් ඒ මල්ලි නිශාන්ත ,රොෂාන් මම. අපි තමා හිටපු එකම දිග කලිසම් කාරයෝ. අනිත් උන් පොඩි උන් නිසා උන්ගේ වැඩ ලාමක නිසාත් අපි උන්ව ගණන ගත්තේ නැහැ ඒත් පස්සෙනුත් ආවා. කාලේන් කාලෙට අපි බස් එක එනතෙක්‌ හිටපු තැන් සැරින් සැරේ මාරු කළා. මේ කාලේ අපි හිටියේ සියාගේ කඩේ. සීයාගේ කඩේ කියන්නේ හංදියේ තිබුණු ටොෆි බිම බෝතල් කෑම ජාති තිබුන පොඩි කඩයක්. මේක කලින් ආත්තගේ කඩේ. ආත්තා මියගියාට පස්සේ අපි කිවුවේ ආත්තා හිටපු සීයාගේ කඩේ කියල. නම දිග වැඩි වචනෙත් පොඩ්ඩක් පැටලෙන ගතිය වැඩි පස්සේ ලොකු එකා ඉඳල පොඩි එකා දක්වා හැමෝම කිවුවේ සීයාගේ කඩේ කියලා.


මම එක වසරට බාර දුන්න දවසේ ඉඳල මේ කඩේ හොඳට මතකයි. අවුරුදු ගානකට සැරයක් පොඩි තීන්ත පාරක් දැල් වටේ ගෑවට සමහර බඩු ඇන්ටික් වෙලා. බිස්කට් පැකට් වල පාට පාට කවරය තනි සුදු පාටට හැරිලා. මේ කඩෙන් මම මුලින්ම ටෝෆියක් හොරෙන් කෑවේ එක වසරේදීමයි. ඒ ප්‍රසාද් ගේ හැකියාවෙන්. ප්‍රසාද් කියන්නේ මම එක වසරට බාර දුන්නු වෙලේ මගේ වම් පැත්තේ පුටුවේ හිටපු කෙනා. ලේනෙක් අඳින්න කියපු වෙලේ මගේ පොතේ නරියෙක් ඇඳලා නරියට ලේනා කියපු  ප්‍රසාද් ගේ ආත්තමගේ කඩේ තමා  මේ.  අපි දෙන්න ඉස්කෝලේ ඉවර වුන ගමන්  කඩේට ගියාම ආච්චි අහක බලද්දීම බෝතලෙන් ටොෆි ගන්නේ අනුන්ගේ කඩේකින් හොරෙන් ගන්න විදියට. නිකන් ලැබෙන ටොෆිය කන්න මම හැම දාම ප්‍රසාද් එක්ක යන්න පුරුදු වෙලා හිටියේ මටත් නොදැනීමයි. ටික කාලයක් යද්දී  ඒ පුරුද්ද නැති වෙලාම ගිය.


මේ ආච්චි ගෙන් පස්සේ නිතරඟයෙන් මුදලාලි වුනේ සීයා. සීයා ඒ හැටි පොඩි ළමයින්ට කරුණාවන්ත නෑ නිකන් ටොෆි එකක්වත් දුන්නේ නැහැ කවදාවත්.බස් එක පරක්කු වෙද්දී වතුර බොන්න ළමයි කඩේට යද්දී සීයාගේ නහය දිග් වෙනවා කේන්තියට. හිටපු ගමන් බැනලත් එලව ගත්තු දවස් තිබුනා වතුර නොදී.  දැල් අස්සේ එල්ලිලා සෙල්ලම් කරද්දී  දැල් දොරේ ඔන්චිලි පදිද්දී තරම් මේ සියට කේන්ති ගියේ නැහැ වෙන මොකකටවත්. කොහොම කලත් ලොකු ළමයින්ට පොඩි කැමැත්තක් තිබුනා මොකද කිසි කරදරයක් නොකර ඉන්න නිසා වෙන්න ඕන. අපිට ඒ විදියට සැලකුවාට මම කාලෙක ඉඳං මේ සීයා එක්ක කේන්තියෙන් හිටියේ. ඒ මට  පොඩි කාලේ කරපු වැඩක් නිසා.


ඒ කාලේ මම 7 වසරේ වගේ වෙනද වගේ වතුර තිබහක් හැදිලා අපි වතුර බොන්න ගියේ සීයාගේ කඩේට. පිරිසක් එක්ක ගියාට  කවදාවත් වතුර දෙන්නේ නැහැ. තනි තනියෙන් යද්දී  සියාටත් සංතෝසයි අපිටත් වතුර ලැබෙනවා. මට කලින් කඩේට ගියේ නිශාන්ත ඊට පස්සේ මම. මට දුන්නු වතුර ටිකක් අමුතුයි වෙනද දෙන තැනින් නෙවෙයි වතුර ගත්තෙත්. බොන්න දුන්නේ වතුර එකෙත් තේ කොළ තව බත් ඇටයක් වගෙත් තිබුනා. එක උගුරක්‌ බොද්දි රස වෙනස් බව තේරුණා නිසා බොන විදියට ටිකක් ඉඳල වතුර එක විසිකරලා දාලා නිශාන්ත ඉන්න තැනට ගිහින් විස්තරේ කිවුවාම දැනගත්තේ ඒ ඊට කලින් නිශාන්ත ගියපු වෙලේ අත හෝදපු හා කෝප්ප හෝදපු වතුර මට බොන්න දුන්නේ කියලා.  එතන හිටපු අනිත් එකා අපි දෙන්නටම කලින් ගිහින්  අඹ ගහෙන් ඇහුලුව ගෙඩියත් හෝදලා තියෙන්නේ මට  වතුර දුන්නු තැනින්. එදා ඉඳල වතුර බොන්න අපි වෙන කඩයකට යන්න පුරුදු උනා.


අපි ලොකු පන්ති වලට ගියාම දිග කලිසම් අඳින්න පටන් ගනිද්දී කලින් වගේ නෙවෙයි පොඩි පිළිගැනීමක් තිබ්බා. කඩේ ඇතුලට ඇවිත් වාඩි වෙලා ඉන්න අවසරය ලැබුනා.  ඒ කාලේ තමා දැනගත්තේ පොඩි වුන්ට අකමැති හේතුව. කඩේ දැල් අතරින් අනම් මනං කඩේට ඇතුල් කිරීම දොරේ එල්ලිලා සිසෝ පැදීම හකුරු කෑලි කිරි ටොෆි වගේ දේවල් ණයට ගැනීම පසුව ආයේ මුදල් නොදීම පස්සේ අකමැත්තෙන් වුනාත් ඒ දේවල් අමතක කරන්න සිදු වීම  වගේ සිද්දි නිසා පොඩි වුන්ව පෙන්න බැහැ. මොනවා උනාත් කතාව සාධාරණයි. ඒත් මට කරපු ඒ අලුගුත්තේරු වැඩේ මටනම් තවමත් හොඳට මතකයි. සමහරවිට ආච්චි නැති සොවින් ඉන්න නිසා මේ වගේ වැඩ කරනවද දන්නේ නැහැ .


එදත්  අපි තුන්දෙනා කඩේ ඇතුලේ බැංකුවේ වැඩි වෙලා ඉද්දි අපිට තිබහක් ඇවිත් තිබුනේ. ටිකකින් අපිට හිතුන දේ නිශාන්ත දෙසැරයක් හිතන්නේ නැතුව ක්‍රියාත්මක කලා. රාක්ක අතරේ පාට පාටින් තියෙන එක එක ජාතියේ බිම බෝතල් තුනක් අපි තුන් දෙනාගේ බෑග් ඇතුලට අතුරුදහන් වුනා. බෝතල් අඩි දෙකක් විතර විශාල කන්නාඩි දෙකක් නිතරම පැළඳගෙන හිටියාට පෙන්නේ නැහැ. කන් ඇහෙන්නෙත් නැහැ කියල අපි දැනගත්තේ බෝතල් දෙකක් එකට වදිද්දී එන ශබ්දයට  කිසි වෙනසක් පෙන්නේවේ නැති නිසා. එක සැරේම කඩෙන් එලියට යන්නේ නැතුව ටිකකින් අපි සීයට සුභ පතල කඩෙන් එලියට ගියේ හංදියෙන් ටිකක් එහාට වෙන්න තියෙන කරදරයක් නැති පාළු තැනකට. මුඩිය කටින් කඩලා වීදුරු බෝතලේ ඇති රතු පාට බිම ටික කටට හලාගෙන ටිකක් රස බලලා  ටිකකින්  උගුරෙන් පහලට යද්දී දැනෙන සනීපෙ ගැන කියල වැඩක් නැහැ. තුන්දෙනාගෙම තිබහත් ගිහින් බඩ ගින්නත් ඉවරයි. හිතටත් සනීපයි. අපි කවදාවත් හිස් බෝතල් අකුලකට වීසි කලේ නැහැ. ඒ බෝතලෙත් බෑග් එකේ දාගෙනම ගියේ. ටිකකින් එන පාන් බාගේ බස් එකේ සැමන් වගේ ළමයි පැක් වෙද්දී අපි දොරටුවේ එල්ලීලා යන්නේ හිස් බෝතලයත් පිටේ එල්ල ගෙන.

                                               අපි එදා මෙහෙමයි හිටියේ.


කිලෝ මීටර් හයක් විතර බස් එකේන් ගිහින් බහිද්දී අපිට ආයෙත් තිබහයි. ඒ පාලතටම සීයාගේ වගේ කඩ තිබුනේ එකක් නිසාත් ආයේ බොනවානම් සල්ලි දීලා තමා බොන්න වෙන්නේ. ඒත් අපි හොරෙන් ගන්නෙත් නැතුව සල්ලි දෙන්නෙත් නැතුව තව බිම බෝතල් දෙකක් ගත්තා. ඒ සාමාන්යෙන් හිස් බෝතලයකට රුපියල් දහයක් ලැබෙනවා බෝතල් තුනෙන් ලැබෙන සල්ලි වලින් අපිට තවත් බෝතල් දෙකක් ගන්න පුළුවන් කම තිබුනා ඒ වායේත් රස බලල කට්ටියම සතුටින් විසිරිලා යනවා. කාලයක් මේ විදියට කරද්දී සීයාට ටිකක් වෙනසක් දැනිල තිබුනා  බෝතල් අඩුවීම ගැන. පස්සේ අපි බෑග් එකේ දාගෙන ගෙදර ලඟට හිස් බෝතල්  ගෙන යන එක නැවැත්තුවා. සීයාගෙන් අරගෙන මගට ගිහින් බිලා හිස් බෝතලේ ආයේ හොරෙන්ම ගෙනල්ලා රාක්කෙන් තියලා කිසි දෙයක් නොවන විදියට ආයෙත් කඩේ වාඩි වෙලා අපි අපේ පාඩුවේ හිටියා. කාලෙකට පස්සේ සීයාගේ පුතා, ප්‍රසාද්ගේ තාත්තා කඩේ බාරගත්තයින් පස්සේ ඉබේම අපි කඩේට යන එක නැවතුනා..


අපි දන්නා කාලේ ඉඳල සීයා බෞද්ධ පොත් කියවන ගමන් හිටියේ . සීයා "සිරිවර්ධන බුද්ධාගමේ" සරණ කියපු උපාසකයෙක්.  දැන් කාලේ ප්‍රසිද්ධ සිරිවර්ධන කියන තැනැත්තා ඒ කාලේ ඉඳලම මේ වගේ වයසක මිනිසුන්ගේ මනස විකුර්ති කරලා තිබුනේ. ඔහුගෙන් බණ අහල සියදිවි නසාගත් එකම පුද්ගලයා මේ සීයා වෙන්න ඕනේ. අපේ පාසල් ගමනේ අවසාන දවස් කිහිපයේදී දැනගන්න ලැබුනේ මුහුදට පැනලා සියදිවි නසා ගත්තා කියන සංවේදී පුවත.  ගාල්ල කොටුව උඩ ඉඳල මුහුදට පැනලා තියෙන්නේ "මේ මගේ කුණු ශරීරය මුහුදේ ඉන්න මාළුන්ට ආහාරයක් වේවා ඒ පිනෙන් නිවන් දකින්න ලැබේවා" කියල. ඒ වෙලාවේ කොටුවේ හිටපු හිඟන මනුස්සයෙක් සාක්ෂි දීලා තියනවා අන්තිමට පනින්න පෙර  සීයා කියපු වචන ටික. මිය යන්න කලින් සිකුරාදා දවසේ "සිරිවර්ධන"  බණක් දේශනා කරද්දී මේ වගේ වයසක පිරිසකට කියල තියෙන්නේ මේ කුණු ශරීරය කෙනෙකුට ආහාරයට දෙන්න වගේ අදහසක් එන දෙයක්. සීයා මුහුදට කෙසේ වෙතත් මුහුදු රැල්ලට පැනලා තියෙන්නේ. උඩ ඉඳං පනිද්දී ගොඩට ආපු රැල්ල අයෙත් ගිහින්. කෙලින්ම වැටිලා තිබුනේ කළු ගල් ගොඩට. කොහොම උනාත් නිවන්නම් දකින්න බැරි වෙයි ඒ කාලේ කරපු ඇතැම් වැඩ නිසා. සිරිවර්ධන ගෙන් බණ අහපු කි දෙනෙක් මේ විදියට අකාලේ ජිවිත නැති කරගත්තද දන්නේ නැහැ.



වෙනදා වගේම සිත්තරේ තිලිණිගෙන්.